یکی از مهمترین و با کارآمدترین شعائر الهی که مبنای دینی و روایی نیز دارد مسأله عزاداری و سوگواری برای حضرات معصومین(علیهم السلام) است، موضوع مهمی که به تاریخ و پیشینه مکتب شیعی هویتی اثر بخش و کارآمد و انقلابی بخشیده است، به طوری که می توان ادعا کرد همین موضوع در طول تاریخ موتور پیشران و عامل پویایی و سرزندگی جامعه شیعی به حساب آمده است؛ کما اینکه بسیاری از بزرگان شکل گیری نظام و انقلاب اسلامی را مدیون مکتب عاشورا دانسته و این چنین بیان داشته اند که این محرم و صفر است که انقلاب را نگه داشته است.[1]

هجمه و جنگ نرم علیه روضه و مرثیه خوانی

به طور قطع و یقین عیادی ظلم و جور در دنیای لیبرال سرمایه داری به خوبی از قدرت نفوذ و اثر بخشی مکتب عاشورا و ابزار و رسانه روضه و مرثیه با خبر شده اند؛ چرا که در طول سال با انواع و اقسام برنامه های مخرب و ضد دینی همه توان و تلاش خود را به کار می بندند تا اینکه فرهنگ شیعی را مورد آسیب و تخریب قرار دهند، ولی با وجود این همه هجمه و تبلیغات مسموم و مخرب شاهد هستیم با هویدا شدن ایام سوگواری و مرثیه خوانی سالار و سرور شهیدان همه ترفند و حیله های جهان استکباری نقش بر آب می شود و شهر رنگ و بوی اهل بیت(علیهم السلام) را به خود می گیرد، و بار دیگر همه مردم میثاق و دوستی، محبت و ولایت مداری خود را به منصه ی ظهور می رسانند، و با برپایی مجالس سوگواری عشق و ارادات خود را به خاندان عصمت و طهارت(علیهم السلام) به اثبات می رسانند. «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى‏؛[2] بگو: «من هیچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى‏کنم جز دوست‏داشتن نزدیکانم [اهل بیتم‏].»دکتر تیجانی نیز در کتاب«اهل بیت کلید مشکل ها» در این باره می نویسد:«یکی از علمای گذشته می فرمود: شمشیرهایی که در گذشته، شیعیان آن را در برابر ظالمان بلند می کردند، امروز برای زدن به سرهای خود از آن استفاده می کنند جایی که انگلیسی ها مقدار زیادی از شمشیر بر دسته های عزاداری -در کربلا-» تقسیم می کردند.


ابزار های ستیز علیه فرهنگ مرثیه و روضه خوانی

1-سیاه نمایی و بیان نکات غیر واقعی و خلاف واقع
بسیار اتفاق می افتد که برخی افراد برای تخریب و از بین بردن یک موضوع با ترفند سیاه نمایی و نکات خلاف واقع در مقام تخریب و از بین بردن آن موضوع اقدام می کنند. در خصوص فرهنگ مرثیه و روضه خوانی نیز دقیقاً به همین منوال است، در شبکه های ماهواه ای و اینترنتی و گاهاً توسط برخی عناصر داخلی و غیر آگاه این چنین تلقین می شود روضه و مرثیه خوانی عامل افسردگی و روان پریشانی است، این در حالی است که اگر کسی به طور محققانه و آماری با مجالس هیئت و روضه اهل بیت(علیهم السلام) در ارتباط باشد به طور قطع و یقین به این موضوع اذعان خواهد داشت که افراد هیئتی نه تنها افراد روان پریشان و افسرده  نیستند، بلکه بالعکس افرادی پویا، قدرتمند، خلاق و خوش فکر هستند که نشاط و شعف خاصی در زندگی آنان موج می زند، این دسته افراد نه تنها دچار افسردگی و پژمردگی نمی شوند، بلکه حضور در مجالس اهل بیت انرژی و توان مضاعفی به حیات مادی و معنوی آنها می بخشد.


آیا مرثیه  خوانان و عزاداران اهل بیت افسرده هستند؟!

برای پاسخ به این سؤال کافی است خصوصیات و ویژگی های افراد افسرده را مرور کنیم، به طور کلی روانشناسان برای این بیماری به علائم کلی اشاره کرده اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:  

الف) نشانه‌های روحی: بدخلقی، غمگینی، تند مزاجی، پژمردگی
ب) اختلال در کارکرد جسمانی: بداشتهایی، آشفتگی خواب
ج) نشانه‌های رفتاری: گریه، هیجان، کاهش عمومی فعالیت بدن 
د) علائم شناختی: احساس بی‌ارزشی، گناه، خستگی، مشکلات حافظه.[3]

اگر منصفانه و محققانه در مجالسی که برای بزرگداشت مقام و منقبت اهل بیت(علیهم السلام) گرفته می شود حضور داشته باشیم و با افرادی که این مجالس را زنده نگه می دارند حشر و نشر داشته باشیم باور خواهیم کرد که حاضران در این مجالس از این خصوصیات به دور بوده، بلکه کسانی که نشانه هایی از افسردگی دارند با حضور در مجالس اهل بیت بیماری روحی آنها نیز الیتام می بخشد.

2-بهره برداری از شیوه های انحرافی عزاداری
یکی از راه های تخریب و متزلزل ساختن مجالس عزاداری و مرثیه خوانی اهل بیت، بهره برداری منفی از شیوه های انحرافی عزاداری است، البته اینکه دشمنان اهل بیت از رفتار غلط عزاداری ما به نفع خود بهره برداری می کنند هیچ گونه جای تعجب نیست، ولی تأسف برای کسانی است که خواسته یا ناخواسته کاری می کنند که دشمنان قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) به مقاصد شوم خود نزدیک شوند و فرهنگ مرثیه و عزاداری را مورد تهاجم قرار دهند.
 
قمه زنی و خشونت موجب وهن دین و مذهب
یکی از مهمترین و زیباترین آموزه های اهل بیت(علیهم السلام) که در برخی از زندگی ها گوهری کم یاب شده این حدیث شریف است که می فرماید: «حَدَّثَنَا سُلَیْمَانُ بْنُ مِهْرَانَ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع وَ عِنْدَهُ نَفَرٌ مِنَ الشِّیعَةِ فَسَمِعْتُهُ وَ هُوَ یَقُولُ مَعَاشِرَ الشِّیعَةِ کُونُوا لَنَا زَیْناً وَ لَا تَکُونُوا عَلَیْنَا شَیْناً قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً احْفَظُوا أَلْسِنَتَکُمْ وَ کُفُّوهَا عَنِ الْفُضُولِ وَ قَبِیحِ الْقَوْلِ؛[4] سلیمان بن مهران گوید روزى شرفیاب حضور امام صادق (ع) شدم و چند تن از شیعه‏ ها آنجا بودند و شنیدم می فرمود اى گروه شیعه زینت ما باشید و زشتى ما نباشید با مردم خوش زبانى کنید و زبان خود نگهدارید و از زیاده‏گوئى و بدگوئى بازش دارید.»

نکته مرتبط با بحث عبارت «کُونُوا لَنَا زَیْناً وَ لَا تَکُونُوا عَلَیْنَا شَیْناً» است. یک محب و شیعه واقعی می بایست در مقام ولایت مداری باعث زینت و آبروی اهل بیت(علیهم السلام) باشد، به طوری که رفتار و گفتار او موجب تقویت و نشر معارف اسلامی و قرآنی باشد، عزادارانی که برای اثبات محبت خود متوسل به رفتارهای خشونت آمیزی همچون قمه و تیغ زنی می شوند نه تنها این رفتارهای آنها کسی را به مذهب و مکتب اهل بیت ترغیب نمی کنند بلکه بدبینی، ترس و دلهره را دردل های آنها سرازیز می کند، این سبک انحرافی عزاداری در واقع موجب وهن و سستی مذهب می شود، موضوعی که بسیاری از فقهای اسلامی با آن مخالفت کرده اند. با توجه به تبلیغات منحرف کننده غرب از مراسمات قمه زنی است که مراجع معظم تقلید حضرات آیات عظام خامنه ای، فاضل، مکارم ، نوری همدانی (حفظهم الله) و تبریزی (ره) در استفتائاتی که از آنان شده است، انجام این مراسم را در زمان حاضر، جایز ندانسته اند.[5]


آمریکا و انگلیس بانی قمه های تیز و کفن های سفید

علامه محمد جواد مغنیه در کتاب «تجارب محمد جواد مغنیه» تحت عنوانی به نام «کفن هایی برای زنده ها»: همانا سبب اصلی این تفرقه ای که میان مسلمین ایجاد شده است، استعمار و ایادیش هستند، به گونه ای که آنها دائماً مسلمانان را با هر وسیله ای که شده تحریک و تجهیز نمودند و در مقابل هم قرار می دهند که از جمله ی این وسایل این بود که دولت انگلیس در ماه محرم هزار کفن به قمه زنان هدیه نمود و هنگامی که دولت آمریکا از آن با خبر شد برای آن که فرصت را از دست ندهد دو هزار کفن به آنها هدیه کرد.[6] دکتر تیجانی نیز در کتاب«اهل بیت کلید مشکل ها» در این باره می نویسد:«یکی از علمای گذشته می فرمود: شمشیرهایی که در گذشته، شیعیان آن را در برابر ظالمان بلند می کردند، امروز برای زدن به سرهای خود از آن استفاده می کنند جایی که انگلیسی ها مقدار زیادی از شمشیر بر دسته های عزاداری -در کربلا-» تقسیم می کردند.[7]
 
پی نوشت ها:
[1]. صحیفه امام، ج‏15، ص330.
[2]. سوره مبارکه شوری آیه 23.
[3]. آموزش مهارت‌های اجتماعی بررسی درمان افسردگی ص 44.
[4]. الأمالی( للصدوق)، ص400.
[5]. مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع، ج چهارم، ص201و202؛ توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏2، ص1026 ؛ استفتاء از مقام معظم رهبری، س 1460: آیا قمه زدن بطور مخفى حلال است یا این که فتواى شریف حضرت عالى عمومیت دارد؟ج: قمه زنى علاوه بر این که از نظر عرفى از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمى‏شود و سابقه‏اى در عصر ائمه «علیهم السلام» و زمانهاى بعد از آن ندارد و تأییدى هم به شکل خاص یا عام از معصوم «علیه السلام» در مورد آن نرسیده است، در زمان حاضر موجب وهن و بدنام شدن مذهب مى‏شود بنا بر این در هیچ حالتى جایز نیست. پرسشها و پاسخها، شماره 13، ص 330؛ فرهنگ عاشورا، ص 198.
[6]. تجارب محمد جواد مغنیه، ص449-450.  
[7]. دکتر تیجانی، اهل بیت کلید مشکل ها، مترجم سید محمد جواد مهری، ص 186.